Huurders Holland Rijnland 2.0
Van lokale huurderskoepel naar regionale procesorganisatie
Binnen de nationale prestatieafspraken Volkshuisvesting spelen provincie en regio een grote rol. Begrijpelijk is daarom dat corporaties binnen de regio Holland Rijnland zich als corporatiekoepel Holland Rijnland Wonen hebben willen presenteren bij het overleg over de regionale woondeal. Maar als corporaties samenwerken en zich zo mogelijk eenstemmig presenteren, ligt het voor de hand dat de bij deze corporaties horende huurdersorganisaties hetzelfde doen.
Samenwerking kost altijd tijd en soms ook zweet, maar samenwerking kan ook veel opleveren. Alleen ga je sneller, samen kom je verder. Nu zijn er binnen Holland Rijnland in het verleden verschillende subregionale koepels van huurdersorganisaties actief geweest. Tot een daadwerkelijk hechtere samenwerking is het niet gekomen. Maar als huurdersorganisaties elkaar loslaten op regionale onderwerpen lopen zij het risico dat hun stem onvoldoende wordt gehoord.
behoud van fundamentele rechten
De overlegwet is van onderop geborgd: hoe dichter bij de privé leefomgeving van de huurder, hoe steviger inspraak en rechtspositie. De bestaande structuur voor de huurdersparticipatie - van huurder, via bewonerscommissie naar huurdersorganisatie - voldoet op zich prima maar verdient versterking en bundeling richting de regio via een samenwerkingsverband. Koepelorganisaties waarbinnen bij inhoudelijk conflict op grond van meerderheid wordt besloten zijn daarvoor in het verleden te knellend gebleken. Het na gezamenlijk overleg coördineren van standpunten levert in negen van de tien gevallen wel een eenstemmig geluid.
Eenheid in verscheidenheid
Huurders Holland Rijnland is in de afgelopen jaren door het regelmatig organiseren van gezamenlijke thema-avonden over regionale onderwerpen tot het inzicht gekomen dat huurdersorganisaties in de regio over een ruime meerderheid van zaken prima tot overeenstemming kunnen komen en dat het over kwesties waarbij dit niet het geval is, ook verschillende standpunten duidelijk kan vertolken toelichten.
Zodoende is de organisatie in de afgelopen jaren steeds meer als ‘overlegorgaan’ gaan werken in plaats van als ‘koepel’ met hoopvol resultaat. Door de actuele ontwikkelingen en de versterking van de samenwerking tussen de corporaties binnen Holland Rijnland Wonen is de tijd gekomen om de statuten van Huurders Holland Rijnland aan te passen en daarmee ook een juridische vorm te geven aan dit ‘overlegorgaan’.
‘Huurders Holland Rijnland 2.0’ wil zichzelf in de aangepaste statuten definiëren als een procesorganisatie die zich ten doel stelt:
-
het overleg tussen huurdersorganisaties over regionale zaken binnen Holland Rijnland te organiseren en te faciliteren
-
en waar mogelijk en gewenst de stem van de huurders te vertegenwoordigen in regionaal en bovenregionaal overleg.
Praktisch wil dit enerzijds zeggen dat Huurders Holland Rijnland 2.0 regionale thema's meningvormend zal behandelen op thema-avonden. Anderzijds is het de bedoeling om voorafgaand aan communicatie, overleggen of onderhan-delingen op regionaal niveau – zoals bijvoorbeeld binnen de beleidscommissie Holland Rijnland – de inbreng van de huurders wordt gecoördineerd en gebundeld in bij voorkeur één, maar zo nodig ook meerdere beargumenteerde stand-punten.
Dit laatste gebeurt aan de ‘Tafel van Huurdersorganisaties’ waar iedere door de corporaties erkende huurdersorganisatie binnen Holland Rijnland een afvaardiging naartoe kan sturen.
​
In het geval een corporaties voor afzonderlijke gemeenten verschillende huurdersorganisaties erkent, wordt deze splitsing door Huurders Holland Rijnland 2.0 vanzelfsprekend ook erkend en gevolgd.
Tafel van Huurdersorganisaties
Op de enkele punten waarop onderling echt geen overeen-stemming wordt bereikt prevaleert niet het meerderheids-standpunt, maar kunnen meerdere standpunten beargumen-teerd naar voren worden gebracht.
Regionaal overleg
Woordvoerders
Standpunten
Tafel van
huurdersorganisaties
Mandaat
Gespreksleiding
Bestuur
Opdracht
Anders dan een koepel vertolkt het bestuur van Huurders Holland Rijnland 2.0 zelf geen mening, maar ligt die taak bij een (of meerdere) door de Tafel van Huurdersorganisaties gemandateerde woordvoerder(s). Gezamenlijk gedeelde standpunten worden naar buiten gebracht door een of meerdere door het bestuur aangewezen woordvoerder(s). Deze woordvoerders brengen zelf ook ervaring en expertise mee.
Een woordvoerder vertegenwoordigt de Tafel van Huurdersorganisaties op momenten en dat deze hiertoe is afgevaardigd en zichzelf in de rol als woordvoerder mag voorstellen. Wordt een woordvoerder door de Tafel van Huurdersorganisaties als onderhandelaar wordt afgevaardigd naar een regionaal overleg, dan volgt deze de opdracht (het mandaat) van de Tafel van Huurdersorganisaties binnen een redelijke onderhandelingsmarge (ten behoeve van het sluiten van compromissen).
scheiding tussen organisatie en inhoudelijk debat
Om Huurders Holland Rijnland 2.0 ook bij inhoudelijk conflict tussen afzonderlijke huurdersorganisaties goed te laten functioneren, richt het bestuur zich primair op de continuïteit van de organisatie. Bestuurders worden geacht bij conflict boven het belang van de eigen huurdersorganisatie te kunnen staan. Dit uitgangspunt zal op hoofdlijn statutair worden vastgelegd.
Omdat ze boven de partijen staan, hoeven bestuurders niet noodzakelijkerwijs te zijn gelieerd aan één van de huurdersorganisaties, maar als geheel dient het bestuur wel voldoende te zijn ingebed onder de huurdersorganisaties.
Financiering
Het ligt voor de hand dat een procesorganisatie ten dienste van alle huurdersorganisaties behorende bij de in Holland Rijnland Wonen verenigde corporaties voor de financiering allereerst kijkt naar Holland Rijnland Wonen. Dit lijkt tenslotte de meest eerlijke spreiding van de financiering op te leveren en borgt bovendien de specifieke doelstelling van de procesorganisatie.
In de jaarlijkse begroting wordt onderscheid gemaakt tussen jaarlijks terugkerende vaste lasten en variabele lasten (die samenhangen met incidentele of tenminste niet-jaarlijks terugkerende activiteiten). Omdat de variabele lasten sterk fluctueren (op basis van de afgelopen jaren tussen de €2000 en €7000) wordt hiervoor een aparte reserve aangelegd. Het gebruik van extra middelen uit deze reserve wordt minimaal jaarlijks verantwoord.
Indien de financiering vanuit Holland Rijnland Wonen gaat lopen, zal een samenwerkingsovereenkomst worden gesloten tussen deze koepel van corporaties en Huurders Holland Rijnland 2.0.
Waar het professionele ondersteuning betreft, doet Huurders Holland Rijnland 2.0 dus uitsluitend een beroep op ondersteuningsgelden die nodig zijn voor een gezamenlijke activiteit – zoals bijvoorbeeld vergoeding aan sprekers voor een thema-avond of bijvoorbeeld voor penvoerders in geval van een (zo veel mogelijk) gezamenlijke schriftelijke reactie.
Huisvesting
Huurders Holland Rijnland 2.0 moet betaalbare organisatie zijn. Dubbeling van kosten op lokaal en regionaal niveau worden voorkomen. Huurders Holland Rijnland 2.0 zal daarom ook geen eigen kantoor houden en in de eerstkomende tijd De Huurderij in Zoeterwoude als secretariaatsadres kiezen. De overleggen van de tafel van huurdersorganisaties zullen in de eerstkomende tijd plaatsvinden in de, zowel met het OV als met de auto goed bereikbare, Hans Sieratzaal (de overleglocatie van Huurderbelangenvereniging De Eendracht) te Leiden.
Professionele ondersteuning
Wat betreft professionele ondersteuning of advies ligt het voor de hand dat afzonderlijke huurdersorganisaties dit zoveel mogelijk naar eigen inzicht binnen hun eigen organisatie inrichten. Professionele ondersteuners kunnen op die manier gebonden blijven aan hun eigen opdrachtgevers (dat wil zeggen aan de afzonderlijke huurdersorganisaties). Tenslotte hangt regionaal beleid meestal samen met het algemene beleid van elke afzonderlijke corporatie. Daarom is het noodzakelijk dat huurdersorganisaties kunnen ‘sparren’ met de adviseur van hun eigen keuze.
Hoe verder?
De huurdersorganisaties die over de afgelopen jaren hebben samengewerkt in de koepel Huurders Holland Rijnland zijn op verschillende avonden op de hoogte gehouden over deze plannen en hebben hierin actief meegedacht. Zij zullen de stichting Huurders Holland Rijnland opdracht geven tot het voorbereiden van een statutenwijziging die per 1 januari 2024
​
moet leiden tot de in dit stuk voorgestelde transformatie van plaatselijke koepel naar regionale procesorganisatie. Als Holland Rijnland Wonen de nieuwe procesorganisatie financieel zal ondersteunen, dan ligt voor de hand dat er in de aanloop naar 1 januari 2024 ook een samenwerkingsovereen-komst wordt gemaakt, zodat de nieuwe procesorganisatie met ingang van het nieuwe jaar actief kan worden. Huurders Holland Rijnland heeft zin om die uitdaging aan te gaan.
